تاثیر گیاهان دارویی بر درمان سرطان
مقدمه
سرطان، یکی از بزرگترین چالشهای بهداشت عمومی در جهان امروز، بهطور مستمر توجه محققان، پزشکان و بیماران را جلب کرده است. با وجود پیشرفتهای قابل توجه در درمانهای مدرن نظیر شیمیدرمانی، پرتودرمانی و جراحی، بسیاری از بیماران به دنبال روشهای درمانی مکمل و جایگزین، از جمله گیاهان دارویی هستند. گیاهان دارویی بهعنوان درمانهای طبیعی و سنتی، مورد توجه ویژهای قرار گرفتهاند. این مقاله به بررسی جامع استفاده از گیاهان دارویی در درمان سرطان میپردازد، مزایا و معایب آنها را تحلیل میکند و به چالشهای موجود در این زمینه میپردازد.
تاثیر گیاهان دارویی بر درمان سرطان
1. استفاده از گیاهان دارویی برای کاهش عوارض جانبی شیمیدرمانی
شیمیدرمانی، یکی از رایجترین روشهای درمان سرطان، اغلب با عوارض جانبی شدید نظیر تهوع، استفراغ، کاهش وزن و ضعف عمومی همراه است. بسیاری از گیاهان دارویی بهعنوان مکملهای طبیعی برای کاهش این عوارض شناخته شدهاند. در زیر به برخی از این گیاهان و تاثیرات آنها پرداخته میشود:
- آستراگالوس: آستراگالوس (Astragalus membranaceus) بهعنوان یکی از گیاهان دارویی مهم در طب سنتی چین، توانایی تقویت سیستم ایمنی و کاهش عوارض جانبی داروهای شیمیدرمانی را دارد. مطالعات نشان دادهاند که آستراگالوس میتواند به کاهش عوارض جانبی ناشی از داروهای شیمیدرمانی بر پایه پلاتینوم کمک کند و بهبود کیفیت زندگی بیماران را تسهیل کند.یک مطالعه چینی در سال 2012 که در Medical Oncology منتشر شد، بهبود کیفیت زندگی در بیماران سرطان ریه را که تزریق ترکیبی از آستراگالوس، سیسپلاتین و وینورلبین دریافت کردند، در مقایسه با بیمارانی که فقط سیسپلاتین و وینورلبین دریافت کردند، نشان داد. بیمارانی که آستراگالوس دریافت کردند، عملکرد فیزیکی بهتری داشتند، اشتهای بهتری داشتند و کمتر از خستگی، درد، تهوع و استفراغ رنج میبردند.حتماً درباره مصرف آستراگالوس با پزشک متخصص سرطان خود صحبت کنید، زیرا این یک گیاه قدرتمند است و میتواند نحوه پردازش شیمیدرمانی در بدن شما را به طرقی تغییر دهد که ممکن است بسته به بیمار کمککننده یا مضر باشد.
- دانگ گوای: دانگ گوای (Angelica sinensis)، گیاهی است که در طب سنتی چینی بهعنوان داروی تقویتی شناخته شده است. تحقیقات نشان دادهاند که دانگ گوای ممکن است در پیشگیری از آسیبهای قلبی ناشی از داروهای شیمیدرمانی مؤثر باشد و به کاهش التهابهای ریوی کمک کند. اگرچه مطالعاتی وجود دارد که نشان میدهند دانگ گوای ممکن است مفید باشد، اما باید توجه داشت که این مکمل گیاهی میتواند با برخی داروها تداخل داشته باشد و برای زنان مبتلا به سرطانهای حساس به استروژن توصیه نمیشود. علاوه بر این، ایمنی آن برای بیماران مبتلا به مسوتلیوما همچنان نامشخص است و مطالعات بیشتری برای ارزیابی اثرات آن نیاز است. یک مطالعه که در سال 2007 در Basic and Clinical Pharmacology and Toxicology منتشر شد، نشان داد که دانگ گوای ممکن است اثر محافظتی در برابر آسیب قلبی ناشی از دوکسوروبیسین داشته باشد. علاوه بر این، یک مطالعه در سال 2006 که در Oncology Reports منتشر شد، نشان داد که دانگ گوای ممکن است از التهاب ریوی ناشی از پرتودرمانی محافظت کند.
به دلیل پیچیدگیهای تداخلات و ملاحظات خاص برای انواع مختلف سرطان، بیماران مبتلا به مسوتلیوما باید قبل از استفاده از دانگ گوای یا هر مکمل گیاهی دیگر با پزشک متخصص خود مشورت کنند.
تاثیر گیاهان دارویی بر درمان سرطان
2. تقویت سیستم ایمنی با گیاهان دارویی
سیستم ایمنی بدن نقش کلیدی در مقابله با سرطان و پیشگیری از عود آن دارد. برخی گیاهان دارویی توانایی تقویت سیستم ایمنی را دارند که میتواند به بیمار در مقابله با سرطان کمک کند:
- ریشه باباآدم: ریشه باباآدم (Burdock root) به دلیل خواص ضدالتهابی و احتمالی ضدسرطانی خود مورد توجه قرار گرفته است. این گیاه ممکن است به تقویت سیستم ایمنی و کمک به درمان سرطانها کمک کند.
- زردچوبه: زردچوبه (Curcuma longa) با ترکیب اصلی خود، کورکومین، که خواص ضدالتهابی و آنتیاکسیدانی دارد، میتواند به تقویت سیستم ایمنی و جلوگیری از گسترش سرطان کمک کند.
3. کند کردن گسترش سرطان با گیاهان دارویی
تحقیقات نشان دادهاند که برخی گیاهان دارویی ممکن است توانایی کند کردن گسترش سرطان یا جلوگیری از متاستاز را داشته باشند. این تاثیرات بیشتر بر اساس آزمایشات آزمایشگاهی و مطالعات روی حیوانات است و نیاز به تحقیقات بیشتر روی انسانها دارد:
- چای سبز: چای سبز (Camellia sinensis) با ترکیباتی نظیر کاتچینها و اپیگالوکاتچین گالات، توانایی مهار رشد سلولهای سرطانی و کاهش متاستاز را دارد. این ترکیبات با اثرات آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی خود میتوانند به کاهش خطر گسترش سرطان کمک کنند.
- سیر: سیر (Allium sativum) به دلیل ترکیبات گوگردی مانند آلیسین، ممکن است به کاهش رشد سلولهای سرطانی و جلوگیری از گسترش آنها کمک کند. مطالعات نشان دادهاند که سیر میتواند نقش مهمی در پیشگیری از سرطانهای مختلف ایفا کند.
4.گیاهانی که میتوانند خطر سرطان را کاهش دهند.
کندیس شرایبر، متخصص تغذیه بالینی و سرپایی در “جیمزکر فور لایف”، میگوید: «فکر میکنم مردم فراموش میکنند یا متوجه نیستند که گیاهان حاوی انواع مختلفی از فیتوشیمیاییها، ویتامینها، مواد معدنی و آنتیاکسیدانها هستند.»
«وقتی از گیاهان برای افزودن طعم به غذا استفاده میکنید، میتوانید مصرف چربیها، شکر و سدیم را نیز کاهش دهید.»
در اینجا پنج گیاه مورد علاقه شرایبر به همراه اطلاعاتی درباره فواید ضدسرطانی آنها آورده شده است.
ریحان
فواید: ریحان سرشار از فلاونوئیدها است و طبق گفته “مؤسسه تحقیقات سرطان آمریکا (AICR)”، این گیاه ممکن است اثری محافظتی در برابر سرطان داشته باشد. این گیاه در بسیاری از غذاهای محبوب مانند تفتها، کاریها، سسهای مبتنی بر گوجهفرنگی، سالادها، سسها و مارینادها استفاده میشود.
شرایبر میگوید: «پستو احتمالاً پرطرفدارترین غذای حاوی ریحان است. من دوست دارم کمی اسفناج یا سبزی دیگری را برای افزودن تغذیه و طعم اضافی به آن اضافه کنم.» افزودن گردو و بادام میتواند جایگزین آجیلهای کاج گرانقیمت در بسیاری از دستورهای پستو باشد.
رزماری
فواید: رزماری غنی از کارنوزول است، یک فیتوشیمیایی که میتواند رشد سلولهای سرطانی را کند کند، عملکردهای ایمنی را تقویت کند، تولید هورمونهای مرتبط با سرطان را محدود کند و بهعنوان یک آنتیاکسیدان عمل کند، طبق گفته AICR.
رزماری دارای طعمی شیرین و شبیه به کاج است و میتواند در انواع مختلفی از غذاها استفاده شود. شرایبر میگوید: «من دوست دارم رزماری را به سیبزمینیهای خرد شده اضافه کنم و سپس آنها را کباب کنم.» «این گیاه همچنین در ماریناد برای مرغ عالی است و میتوانید آن را به روغن زیتون برای افزایش طعم اضافه کنید.»
آویشن
فواید: آویشن حاوی ترپنوئیدها، گروهی از فیتوشیمیاییها است که میتوانند بهعنوان آنتیاکسیدان عمل کرده و ممکن است از سلولها در برابر سرطان محافظت کنند.
این گیاه معطر میتواند در سسها، سوپها، خورشها، غذاهای گیاهی، مارینادها و نانهای خانگی استفاده شود. شرایبر میگوید: «من واقعاً آویشن لیمویی را دوست دارم.» «این گیاه طعمی واقعاً خوشایند دارد و ساقههای آن نرمتر هستند، بنابراین لازم نیست هنگام پختوپز آنها را جدا کنید.»
نعناع
فواید: نعناع حاوی پریلیل الکل است که در مطالعات آزمایشگاهی نشان داده شده که رشد سلولهای سرطانی را مهار میکند، طبق گفته AICR. نعناع همچنین ممکن است به کاهش مشکلات گوارشی کمک کند، مسئلهای که بسیاری از بیماران سرطانی در طول درمان با آن مواجه هستند. شرایبر میگوید: «چای نعناع یا آبنبات نعناع ممکن است به برخی از بیماران سرطانی در کاهش حالت تهوع کمک کند.»
دو نوع رایج نعناع – اسپیرمنت و پپرمینت – برای طعم دادن به غذاهای شیرین و خوشطعم، دسرها، سالادها، میوهها، اسموتیها و سسهای مبتنی بر ماست، مانند تزاتزیکی استفاده میشوند.
جعفری
فواید: جعفری بسیار بیشتر از یک تزئین است. این گیاه حاوی آپیژنین است، فلاونوئید دیگری که ممکن است نقش مهمی در پیشگیری از سرطان داشته باشد.
جعفری پیچدار بیشتر بهعنوان تزئین استفاده میشود، در حالی که نوع برگصاف آن (که به آن جعفری ایتالیایی نیز گفته میشود) بیشتر در سوپها و خورشها و همچنین در غذاهای گیاهی استفاده میشود. شرایبر میگوید: «شما همچنین میتوانید از جعفری در سسها و مارینادهای خانگی استفاده کنید.»
نکات شرایبر برای آشپزی با گیاهان
همیشه گیاهان تازه مانند ریحان را در پایان فرآیند پخت اضافه کنید تا بیشترین طعم را به دست آورید. این کار برخلاف گیاهان خشک است – آنها را در ابتدای پختوپز اضافه کنید. بین گیاهان تازه و خشک، نسبت سه به یک وجود دارد. بنابراین، اگر یک دستور به یک قاشق غذاخوری رزماری خشک نیاز دارد، از سه قاشق غذاخوری گیاه تازه استفاده کنید. برای نگهداری آویشن تازه و سایر گیاهان، آنها را بهطور کامل شسته و خشک کنید، انتهای ساقهها را بچینید، در ظرفهای پر از آب قرار دهید و در یخچال نگهداری کنید، آب را هر هفته عوض کنید.
تاثیر گیاهان دارویی بر درمان سرطان
خطرات و چالشهای استفاده از گیاهان دارویی در درمان سرطان
1. تداخل با درمانهای رایج سرطان
یکی از چالشهای عمده در استفاده از گیاهان دارویی، خطر تداخل آنها با داروهای شیمیدرمانی و پرتودرمانی است. برخی گیاهان دارویی میتوانند تأثیر درمانهای رایج را کاهش دهند یا حتی باعث افزایش عوارض جانبی شوند:
- آلوئه ورا: آلوئه ورا (Aloe vera) با تأثیرات مفید خود در پیشگیری از زخمهای دهانی ناشی از شیمیدرمانی، ممکن است تداخلاتی با داروهای دیگر داشته باشد که باید با احتیاط بررسی شوند.
- زردچوبه: زردچوبه با اثرات ضدالتهابی و آنتیاکسیدانی خود، ممکن است در برخی از انواع سرطانها مفید باشد، اما تداخل آن با داروهای شیمیدرمانی و تأثیر آن بر اثربخشی داروها باید مورد توجه قرار گیرد.
2. عدم تحقیق کافی بر روی انسانها
بیشتر تحقیقات در مورد گیاهان دارویی و سرطان بهطور عمده در مرحله آزمایشگاهی و مطالعات حیوانی انجام شده است. تعداد محدودی از آزمایشات بالینی روی انسانها بهطور مستقیم بر روی این موضوع تمرکز کردهاند. این کمبود اطلاعات باعث میشود که استفاده از گیاهان دارویی در درمان سرطان هنوز بهطور کامل تأیید نشده باشد و نیاز به تحقیقات بیشتری دارد.
3. مشکلات استانداردسازی و کیفیت
کیفیت و استانداردسازی محصولات گیاهی یکی دیگر از چالشهای بزرگ است. گیاهان دارویی ممکن است از نظر کیفیت، خلوص و ترکیبات فعال متغیر باشند. این موضوع میتواند تأثیرات درمانی و عوارض جانبی آنها را تحت تأثیر قرار دهد. لذا استفاده از محصولات گیاهی باید تحت نظر متخصصین مجرب و با دقت صورت گیرد.
تاثیر گیاهان دارویی بر درمان سرطان
ملاحظات ایمنی و مشاوره با پزشک
بیماران سرطانی باید پیش از استفاده از هر نوع گیاه دارویی، با پزشک متخصص خود مشورت کنند. بسیاری از گیاهان دارویی میتوانند تأثیرات منفی بر درمانهای شیمیدرمانی و پرتودرمانی داشته باشند و در برخی موارد، میتوانند با داروهای تجویزی تداخل کنند. همچنین، مشاوره با پزشک بهمنظور اطمینان از ایمنی و اثربخشی این گیاهان ضروری است.
آیا داروهای گیاهی برای بیماران سرطانی ایمن هستند؟
گیاهان دارویی ممکن است بیضرر به نظر برسند، اما گاهی اوقات میتوانند با درمانهای سرطان تداخل کنند. برای مثال، برخی از گیاهان میتوانند از تأثیرگذاری شیمیدرمانی و پرتودرمانی بر روی سلولهای سرطانی جلوگیری کنند. همچنین برخی گیاهان تأثیر شیمیدرمانی را بهطور سمی تقویت کرده و باعث بروز عوارض جانبی ناخواسته میشوند.
پزشکان توصیه میکنند که بیماران در طول درمان از مصرف گیاهان دارویی خودداری کنند. این کار تا زمانی که تحقیقات نشان دهد کدام گیاهان برای استفاده در ترکیب با درمان سرطان ایمن هستند، به عنوان یک اقدام ایمنی محسوب میشود
نتیجهگیری
استفاده از گیاهان دارویی در درمان سرطان میتواند یک فرصت بالقوه برای بهبود کیفیت زندگی بیماران باشد، اما این روش درمانی هنوز نیازمند تحقیقات بیشتری است تا بتواند بهعنوان یک درمان مکمل ایمن و مؤثر شناخته شود. بیماران باید از مصرف خودسرانه گیاهان دارویی خودداری کرده و هرگونه تصمیمی در این زمینه را تحت نظر پزشک متخصص خود اتخاذ کنند. بهطور کلی، در حالیکه گیاهان دارویی میتوانند به عنوان مکملهایی مفید در کنار درمانهای رایج سرطان مطرح شوند، باید با دقت و آگاهی از مزایا و خطرات آنها استفاده شود.
منابع:
https://www.asbestos.com/treatment/alternative/herbal-medicine/
https://www.mhs.net/news/2016/09/cancer-fighting-herbs-and-spices
https://cancer.osu.edu/blog/five-herbs-that-could-reduce-risk
